Thưa Cha, Giáo hội dạy rằng Chúa Ba Ngôi là mầu nhiệm trung tâm của
Đức Tin Kitô giáo. Nhưng làm sao chúng ta biết mầu nhiệm này? Lịch sử thế nào? Điều
đó có ý nghĩa gì? Làm sao chứng minh?
Trả Lời:
Đây là 12 điều cần biết:
1. Danh từ Tam Vị Nhất Thể xuất phát từ đâu?
Trinity (Tam Vị Nhất Thể) có từ gốc Latin
là trinitas, nghĩa là “ba” (triad), tiếng Hy Lạp tương đương
là triados.
2. Sử dụng từ này lần đầu tiên khi nào?
Không rõ, nhưng có thể vào khoảng năm 170 sau công nguyên. Theophilus
ở Antioch đã viết: “Bộ ba là Thiên Chúa, Lời Ngài, và Sự Khôn Ngoan của
Ngài, còn thứ tư là của con người, những người cần ánh sáng, và có thể đó là
Thiên Chúa, Lời, Sự Khôn Ngoan, Con Người” (To Autolycus 2:15).
3. Tam Vị Nhất Thể là gì?
Giáo lý của Giáo hội Công giáo (GLCG) giải thích: Giáo
hội giải thích đức tin về Chúa Ba Ngôi bằng cách tuyên xưng niềm tin vào tính
duy nhất Một Thiên Chúa Ba Ngôi: Chúa Cha, Chúa Con, và Chúa Thánh Thần. Ba
Ngôi Thiên Chúa là MỘT Thiên Chúa duy nhất vì mỗi Ngôi đều bằng nhau về thần
tính. Ba Ngôi khác nhau về mối quan hệ phù hợp với nhau. Chúa Cha nhiệm sinh
Chúa Con, Chúa Thánh Thần nhiệm xuất từ Ngôi Cha và Ngôi Con (GLCG, số 48).
4. Tam Vị Nhất Thể có là mầu nhiệm chính của đức tin Kitô giáo?
Đúng vậy. Giáo lý Công giáo
giải thích: “Mầu nhiệm trung tâm của Đức Tin Công giáo và đời sống là mầu
nhiệm Chúa Ba Ngôi. Các tín hữu được rửa tội nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và
Chúa Thánh Thần” (GLCG, số 44).
5. Khi nào Giáo hội không sai lầm về Chúa Ba Ngôi?
Tín điều Chúa Ba Ngôi
được xác định trong hai giai đoạn: Tại Công đồng Ni-xê I (năm 325 sau công
nguyên) và tại Công đồng Constantinope I (năm 381 sau công nguyên). Công đồng
Ni-xê I xác định thần tính của Chúa Con và viết một phần Kinh Tin Kính về Chúa
Con. Công đồng này được triệu tập để phản ứng lại tà thuyết Arian (1), tà
thuyết này cho rằng Ngôi Con là Đấng siêu nhiên nhưng không là Thiên Chúa. Công
đồng Constantinople I xác định thần tính của Chúa Thánh Thần và viết một phần
Kinh Tin Kính về viết một phần Kinh Tin Kính về Chúa Thánh Thần. Công đồng này
phản ứng lại tà thuyết Macedonianism (2), tà thuyết này không công nhận thần
tính của Chúa Thánh Thần.
6. Tam Vị Nhất Thể được chứng tỏ như thế nào?
Tam Vị Nhất Thể chỉ có
thể được chứng tỏ qua sự mặc khải của Chúa Giêsu, không thể được chứng tỏ bằng
lý lẽ tự nhiên hoặc chỉ qua Cựu Ước. Giáo lý Công giáo nói: Thiên Chúa đã để
lại các dấu vết về Tam Vị Nhất Thể trong công cuộc sáng tạo và trong Cựu Ước,
nhưng Tam Vị Nhất Thể là mầu nhiệm không thể hiểu bằng lý luận hoặc theo niềm
tin của dân Israel trước khi Con Thiên Chúa giáng sinh làm người và gởi Chúa
Thánh Thần tới. Mầu nhiệm này được Chúa Giêsu mặc khải và là nguồn của các mầu
nhiệm khác (GLCG, số 45). Mặc dù từ ngữ được dùng để diễn tả giáo lý về Chúa Ba
Ngôi được phát triển theo thời gian, chúng ta có thể chứng minh các phương diện
khác nhau về giáo lý này từ Kinh Thánh.
7. Làm sao chúng ta có thể chứng tỏ bằng Kinh Thánh rằng chỉ có một Thiên
Chúa?
Đúng thật là chỉ có một
Thiên Chúa và đã được xác định trong Cựu Ước. Ví dụ, sách Isaia nói: “Chính
các ngươi là nhân chứng của Ta, là bề tôi Ta đã tuyển chọn, để các ngươi nhận
biết và tin Ta, và hiểu rõ Ta vẫn là Ta: trước Ta, chẳng có thần nào khác được
hình thành, và sau Ta cũng vậy” (Is 43:10). Thiên Chúa đã nói Ngài là Vua
của dân Israel và Đấng cứu độ, là Chúa các chúa: “Đức Chúa là Vua, là Đấng
cứu chuộc Ít-ra-en, và là Đức Chúa các đạo binh, Người phán thế này: Ta là khởi
nguyên, Ta là cùng tận; chẳng có thần nào hết, ngoại trừ Ta” (Is 44:6).
8. Làm sao chúng ta chứng tỏ Ngôi Cha là Thiên Chúa?
Tân Ước nhiều lần tuyên xưng Ngôi Cha là Thiên Chúa. Ví
dụ, Thánh Phaolô tuyên xưng: “Chúc tụng Thiên Chúa là Thân Phụ Đức Giêsu
Kitô, Chúa chúng ta. Người là Cha giàu lòng từ bi lân ái, và là Thiên Chúa hằng
sẵn sàng nâng đỡ ủi an” (2 Cr 1:3). Và Thánh Phaolô cho biết: “Chỉ có
một thân thể, một Thần Khí, cũng như anh em đã được kêu gọi để chia sẻ cùng một
niềm hy vọng. Chỉ có một Chúa, một niềm tin, một phép rửa. Chỉ có một Thiên Chúa,
Cha của mọi người, Đấng ngự trên mọi người, qua mọi người và trong mọi người”
(Ep 4:4-6).
9. Làm sao chúng ta chứng tỏ Ngôi Con là Thiên Chúa?
Tân Ước có nhiều chỗ nói về vấn đề này, ví dụ ngay đầu
Phúc Âm theo Thánh Gioan: “Lúc khởi đầu đã có Ngôi Lời. Ngôi Lời vẫn hướng
về Thiên Chúa, và Ngôi Lời là Thiên Chúa. Ngôi Lời đã trở nên người phàm và cư
ngụ giữa chúng ta. Chúng tôi đã được nhìn thấy vinh quang của Người, vinh quang
mà Chúa Cha ban cho Người, là Con Một đầy tràn ân sủng và sự thật” (Ga 1:1 và
14). Sau khi phục sinh, Chúa Giêsu
nói với ông Tôma: “Đặt ngón tay vào đây, và hãy nhìn xem tay Thầy. Đưa tay
ra mà đặt vào cạnh sườn Thầy. Đừng cứng lòng nữa, nhưng hãy tin”. Ông Tôma
thưa Người: “Lạy Chúa của con, lạy Thiên Chúa của con!” (Ga 20:27-28).
10. Làm sao chúng ta chứng tỏ Ngôi Ba là Thiên Chúa?
Trong sách Công Vụ,
Chúa Thánh Thần được mô tả là Thiên Chúa: Một hôm, đang khi họ làm việc thờ
phượng Chúa và ăn chay, thì Thánh Thần phán bảo: “Hãy dành riêng Ba-na-ba và
Sao-lô cho Ta, để lo công việc Ta đã kêu gọi hai người ấy làm” (Cv 13:2). Nhưng
ông Phêrô nói: “Anh Kha-na-ni-a, sao anh lại để Satan xâm chiếm lòng anh,
khiến anh lừa dối Thánh Thần, mà giữ lại một phần giá thửa đất? Khi đất còn đó
thì nó chẳng còn là của anh sao? Bán đi rồi thì anh chẳng có quyền sử dụng tiền
bán đó sao? Sao anh lại rắp tâm làm việc ấy? Anh đã không lừa dối người phàm,
mà lừa dối Thiên Chúa” (Cv 5:3-4).
11. Làm sao chúng ta chứng tỏ Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần là Ba
Ngôi?
Có thể phân biệt nhờ
lời Chúa Giêsu nói với Chúa Cha: Vào lúc ấy, Đức Giêsu cất tiếng nói: “Lạy
Cha là Chúa Tể trời đất, con xin ngợi khen Cha, vì Cha đã giấu không cho bậc
khôn ngoan thông thái biết những điều này, nhưng lại mặc khải cho những người
bé mọn. Vâng, lạy Cha, vì đó là điều đẹp ý Cha” (Mt 11:25-26). Chúa Giêsu
cho biết Chúa Thánh Thần là Đấng An Ủi (tiếng Hy Lạp: Parakletos). Ngài cầu xin
với Chúa Cha và Chúa Cha ban “Đấng Bảo Trợ” – tức là Chúa Thánh Thần. Điều
này cho thấy Ba Ngôi riêng biệt: “Thầy sẽ xin Chúa Cha và Người sẽ ban cho
anh em một Đấng Bảo Trợ khác đến ở với anh em luôn mãi. Đó là Thần Khí sự thật,
Đấng mà thế gian không thể đón nhận, vì thế gian không thấy và cũng chẳng biết
Người. Còn anh em biết Người, vì Người luôn ở giữa anh em và ở trong anh em”
(Ga 14:16-17).
12. Làm sao chúng ta chứng tỏ Chúa Con nhiệm sinh từ Chúa Cha và Chúa Thánh
Thần nhiệm xuất từ Chúa Cha và Chúa Con?
Đúng thật là Ngôi Con
được nhiệm sinh từ Chúa Cha. Ngôi Hai trong
Ba Ngôi sẽ không là Ngôi Con nếu Ngài không được nhiệm sinh từ Ngôi Cha.
Đúng thật là Chúa Thánh Thần nhiệm xuất từ Chúa Cha và Chúa Con, như Chúa Giêsu
nói: “Khi Đấng Bảo Trợ đến, Đấng mà Thầy sẽ sai đến với anh em từ nơi Chúa
Cha, Người là Thần Khí sự thật phát xuất từ Chúa Cha, Người sẽ làm chứng về
Thầy Khi Đấng Bảo Trợ đến, Đấng mà Thầy sẽ sai đến với anh em từ nơi Chúa Cha,
Người là Thần Khí sự thật phát xuất từ Chúa Cha, Người sẽ làm chứng về Thầy”
(Ga 15:26). Đó là cách mô tả về “Chúa Thánh Thần nhiệm xuất từ Chúa Cha và
Chúa Con”. Đây là các hoạt động ngoại vi của Ba Ngôi phản ánh mối quan hệ lẫn
nhau. Cũng có thể nói rằng Chúa Thánh Thần nhiệm xuất từ Chúa Cha qua Chúa Con.
TRẦM THIÊN THU (Chuyển ngữ từ NCRegister.com)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét