GIẢI ĐÁP THẮC MẮC PHỤNG VỤ - TUẦN V

Thưa cha,  đi chơi xa có buộc xem lễ ngày Chúa nhật không? Tham dự Thánh Lễ trên truyền hình có  thay được lễ  ngày Chúa nhật hay không ?

Lm Phanxicô  Xaviê Ngô Tôn Huấn

      Luật tham dự Thánh lễ ngày Chúa Nhật và các ngày Lễ buộc quanh năm là luật  tòng nhân (personalis) nghĩa là đi bất cứ nơi  nào trong Giáo hội thì vẫn buộc phải thi hành. Thí dụ, tham dự Thánh Lễ Ngày Chúa Nhật, Rước Mình Thánh Chúa trong Mùa Phục Sinh, xưng tội  ít là một lần mỗi năm…  là luật tòng nhân được áp dụng ở khắp nơi trong Giáo Hội. Do đó, đi du lịch xa nhà, xa giáo xứ của mình thì vẫn buộc phải tham dự Thánh Lễ ngày Chúa nhật và các ngày Lễ buộc như Lễ Giáng Sinh, lễ Đức Mẹ hồn xác lên Trời (15-8), Lễ các Thánh Nam Nữ  (1-11), Lễ  Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội (9-12).v.v. Nhưng nếu đi chơi xa mà nơi đó không có nhà thờ Công Giáo khiến không thể chu toàn luật buộc thì có thể được miễn thi hành vì lý do bất khả kháng, nhưng phải làm việc lành bù lại như lần chuỗi Mân Côi .v.v

Trái lại, luật tòng thổ (Territorialis) chỉ buộc phải thi hành ở nơi có luật mà thôi. Thí dụ ở Mỹ  không có luật buộc phải ăn chay kiêng thịt ngày thứ sáu quanh năm hay trong Mùa chay mà chỉ buộc ăn chay kiêng thịt ngày Thứ tư lễ tro và Thứ sáu Tuần Thánh mà thôi (trong mùa chay chỉ có lời khuyên kiêng thịt chứ không có luật buộc). Do đó nếu giáo dân ở Mỹ đi đến nơi nào có luật  buộc ăn chay kiêng thịt các ngày thứ sáu trong mùa chay thì phải thi hành luật ở nơi đó (luật tòng thổ)

Cũng vậy, ở Việt Nam, Hội Đồng Giám Mục cho phép cử hành Lễ trong các ngày Tết của dân tộc (Tết Nguyên Đán) với phụng vụ dành riêng cho 3 ngày Tết. Nhưng ở ngoại quốc nói chung, và ở Mỹ nói riêng, thì các Linh mục coi xứ  Việt Nam không  được  tự tiện áp dụng Phụng vụ ngày Tết  bên Việt Nam, mà phải theo Phụng vụ chung của Địa Phận nơi mình cư trú. Muốn làm lễ Tết theo phụng vụ Việt Nam thì phải xin phép Giám mục địa phương, chứ không được tự tiện làm;  vì theo luật, các giáo hữu Việt Nam ở ngoại quốc  thì  nay thuộc quyền chăm sóc mục vụ của  giáo quyền nơi mình sinh sống chứ không còn thuộc quyền coi sóc  của Giám mục nào bên Việt nam nữa.

Vì thế, khi một Giám mục bên nhà có sang thăm “con chiên cũ” ở Mỹ hay ở bất cứ quốc gia nào ngoài Việt Nam,  thì chỉ thăm với tính cách thân hữu xã giao, chứ không thăm với tư cách “mục vụ” vì  giáo dân cũ nay đang thuộc quyền mục vụ của Giám mục địa phương nơi họ đang sinh sống. Cần nói rõ điều này vì có nhiều người  ở Mỹ vẫn nói Giám mục này  hay Giám mục kia đến thăm mục vụ con chiên cũ của mình đang ở Mỹ.

Nói vậy là sai luật tòng thổ  và  trách nhiệm  mục vụ của Giáo Hội.

Lại nữa, cũng cần nói thêm để mọi giáo dân đang sống ở Mỹ được biết rằng Tổ chức Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam ở Mỹ chỉ là một tổ chức tư nhân với mục đích thân hữu giữa các Linh mục và giáo dân Việt Nam sống ở Mỹ, chứ không phải là một hệ thống giáo quyền nào đối với các Linh mục, Tu sĩ và giáo dân Việt Nam. Các Linh mục, Tu sĩ và giáo dân Việt Nam ở Mỹ nay thuộc quyền coi sóc và điều khiển của giáo quyền địa phương – tức là các Giáo phận -  nơi mình đang sinh sống và làm việc.

Về vấn đề dự lễ trên Truyền hình,  thì mục đích  của việc này là để giúp cho các bệnh nhân không thể đi đến nhà thờ  tham dự Thánh Lễ trong ngày Chúa Nhật. Nhưng phải nói rõ  ngay là  nếu  đang  đau ốm ở nhà hay ở nhà thương, thì   bệnh nhân không còn bị  buộc phải đi lễ bất cứ ngày nào nữa. Dự lễ trên truyền hình chỉ cốt giúp cho các bệnh nhân được thông công cầu nguyện, tôn thờ và cảm tạ Chúa cùng với Giáo Hội trong ngày Chúa Nhật mà thôi, chứ không có mục đích thay thế việc đi đến nhà thờ để hiệp dâng Thánh lễ cùng với những người khỏe mạnh.

Tóm lại, bệnh nhân – và cả người  săn sóc bệnh nhân - không buộc phải đi đến nhà thờ tham dự Thánh Lễ bất cứ ngày nào. Người khỏe mạnh không được phép dự lễ trên Truyền hình để thay cho việc phải đến nhà thờ tham dự Thánh Lễ ngày Chúa Nhật. Lễ trên Truyền hình chỉ giúp cho bệnh nhân, và  người già yếu thông công cầu nguyện chứ không  nhằm thay thế Lễ ngày Chúa nhật  cho nhũng người khỏe mạnh.